- ASIA Proconsularis
- ASIA Proconsulariserat Asiae minoris pars citerior, h. e. Asia cis Halym et montem Taurum, in qua Lydia, Ionia, Caria, Mysia, Phrygia minor, et Hellespontus. Hanc pronin appellatione τῆς ἰδίως Α᾿σίας,, Asiae proprie dictae, solam intellexit Ptolemaeus; quia nimirum sola haec provincia Proconsularis, cuius Rector Proconsul Asiae dictus est. Ei postmodum respondit Θρακησίων θέμα, sicut Α᾿ματολικὸν θέμα ulteriori et magis Orientali, a qua tota Asia minor Α᾿νατολὴ dicta est, hodieque Natolia. Vide infra, ubi de Thracensium Praefectura. Ab ea diversa fuit Asiana Dioecesis, quippe Asiam illam includebat omnem, quam Veteres ἰδίως sic vocârunt, tum citeriorem, tum ulteriorem; exceptis illis provinciis, quae in citeriori Proconsuli parebant. Aliquot enim provinciis haec imminuta est sequentibus tem poribus, quae Vicario Dioeceseos Asianae attriburae fuerunt. Qua de re vide Salmas. ad Solin. p. 802. et seqq. Inde Asianus, qui ex Asia est. Quintilian. Praefat. l. 8. Neque enim Asiani, aut quocumque aliô genere corrupti, res aut non viderunt, aut non collocaverunt, etc. Ubi Asianos vocat, qui genus Asiaticum dicendi sequuntur. Α᾿σιανὸς χαρακτήρ Straboni vocatur, l. 13. Iuvenal. Sat. 7. v. 14.---- ---- Faciant equites Asiani;Quamquam et Cappadoccs faciant, equitesque Bithyni.Item Asiacus aliud adiectivum, ut quidam volunt. Ovid. Met. l. 12. v. 588.Ecquid ubi Asiacas casuras aspicus arces.Qui versus tamen in aliis codicibus ita legitur:Ecquid ubi has iam iam casuras aspicis arces.Quod probat Ciofanus, et Farnabius quoque in textum recepit, quod alterum claudicare videretur, cum prima in Asiacus correpta sit; atqui oblitus erat, Asidis quoque voce primam Poetam produxisle. Ovid. Met. l. 5. v. 648.Iam super Europen sublimis et Asida terram.Atqui posterior lectio procul dubio verissima est, et sic legitur in editione Heinsiana. Hinc denique Asiaticus, aliud adiectivum et usitatissimum, ut bellum Asiaticum; genus dicendi Asiaticum, quod erar copiosum, tumidum et redundans, unde Petronius ventosam, et enormem loquacitatem appellavit. Causa huius ab ingenio, et natura gentis petenda videtur, quae ex opibus superba, et vana. Legatus Rhodiorum apud Liv. l. 45. c. 23. Non negaverim et totam Asiae regionem inaniora parere ingenia, et nostrorum tumidiorem sermonem esse, quod excellere inter finitimas civitates videamur. Item Asiaticus, nomen viri apud Tacit. Annal. l. 11. c. 1. et Dionem, l. 59. Alius Gallorum Dux. Tacit. Hist. l. 2. c. 94. Item Consul. Roman. Aquilini collega.
Hofmann J. Lexicon universale. 1698.